Door Hendrien Warmerdam en Rieny van Beek

Een mooi uitgewerkt knipwerk is het waard om ingelijst te worden. Daarvoor zijn verschillende mogelijkheden wat betreft glas, lijst en passe-partout. Een goed gekozen inlijsting maakt het knipwerk af.

Passe-partout
Een passe-partout is gemaakt van een vel stevig geperst karton, waar het binnengedeelte is uitgesneden. Het karton is zuurvrij of pH neutraal, zodat het op den duur niet bruin verkleurt. De binnenranden(snede) lopen schuin naar het middengedeelte toe. De schuine binnenrand kan dezelfde kleur hebben

als het passe-partout, maar kan ook verschillen: b.v. een wit passe-partout. met een zwarte binnenrand. Door het gebruik van een passe-partout wordt het knipwerk mooier en krijgt het geheel rust. Soms wordt een passe-partout gebruikt om het knipwerk van het glas af te houden. Wanneer sommige delen van het knipwerk iets naar voren komen, zo als bloemblaadjes of takjes, geeft dat een speels effect.

Het is ook mogelijk om een klein gedeelte van het knipwerk door te laten lopen op het passe-partout, op deze manier wordt het passe-partout bij het ingelijste knipwerk betrokken.

Soorten passe-partouts
Het uitgesneden gedeelte van het passe-partout is rechthoekig, vierkant, ovaal of rond. De buitenrand is vaak rechthoekig en soms vierkant, dit hangt af van de lijst die er omheen komt. Ovale en ronde lijsten zijn moeilijk in alle maten te krijgen, daarom wordt dit meestal opgelost door een rechthoekig passe-partout niet een ovale of ronde uitsnijding. Passe-partouts zijn er in vele kleuren, maar het mooiste resultaat geven de lichte kleuren, omdat donkere kleuren het geheel zwaar maken. Bij een zwart-wit knipsel kan wel een zwart passe-partout gebruikt worden.

Dubbele en driedubbele passe-partouts kunnen gebruikt worden bij gekleurd knipwerk in meer kleuren. De buitenste passe-partout moet rust geven, is breed en van een lichte kleur b.v. gebroken wit, daaronder kan een smalle passe-partout in n van de kleuren die in het knipwerk voorkomt, eventueel gevolgd door een derde. De terugkerende kleuren geven wat extra’s aan het knipwerk.

                   

knipwerk heeft een verhoogde passe-partout nodig. Daarvoor worden aan de achterzijde van het passe-partout repen foam geplakt, zodat tussen het driedimensionaal knIpwerk en het glas voldoende ruimte is om het werk goed tot zijn recht te laten komen.

Maat en plaats van het passe-partout
Bij het kiezen van een passe-partout wordt gekekeken naar de mooiste verhoudingen. De rand van een passe-partout is nooit smaller dan 3, 5 4 cm. Bij een lijstmaat van 40 bij 50 cm is de breedte 6 -7 cm, bij een lijstmaat van 60 bij 80 cm is de breedte 78 cm. De maximale maat voor een passe-partout is 80 bij 110 cm. De breedte van de rand hangt af van de maat van het passe-partout.

         

Er bestaat geen gouden regel voor de breedte, bij grote lijsten wordt vaak de onderrand iets breder gemaakt dan de bovenrand en zijranden. Een vierkante uitsnijding komt in het midden van een vierkant, of In het bovengedeelte van een rechthoekig passe-partout.

Een ovale uitsnijding komt in het midden van een rechthoekig passe-partout Een ronde uitsnijding komt in het bovengedeelte van een rechthoekig of in het midden van een vierkant passe-partout, wat een rustiger effect geeft.

Een a-symmetrische uitsnljding geeft een bepaalde- spanning aan het knipwerk. Gebruik die niet bij symmetrische knipsels.
Meerdere uitsnijdingen uit passe-partout is ook mogelijk, bijvoorbeeld bij het inlijsten van de vier jaargetijden (zie pagina 19, bovenaan)

Lijsten
Lijsten zijn er in vele breedten, kleuren en maten De breedte van de lijst moet in overeenstemming zijn met de afmetingen van het knipwerk.

Bij een gekleurd knipwerk is het mooi om de kleur in de lijst te laten terugkomen Een witte of zwarte lijst is altijd mooi bij een zwart-wit knipwerk Soms geeft een goudkleurige lijst een bijzonder effect. Een lijst van aluminium of blank hout geeft rust en is altijd te gebruiken

Glas
Bij gebruik van helder glas bij het inlijsten, komt het knipwerk mooier tot zijn recht dan bij ontspiegeld glas.

Dit artikel verscheen eerder in de Knip-Pers 1994-1.