Categoriearchief: cursus

Inlijsten van knipwerk

Door Hendrien Warmerdam en Rieny van Beek

Een mooi uitgewerkt knipwerk is het waard om ingelijst te worden. Daarvoor zijn verschillende mogelijkheden wat betreft glas, lijst en passe-partout. Een goed gekozen inlijsting maakt het knipwerk af.

Passe-partout
Een passe-partout is gemaakt van een vel stevig geperst karton, waar het binnengedeelte is uitgesneden. Het karton is zuurvrij of pH neutraal, zodat het op den duur niet bruin verkleurt. De binnenranden(snede) lopen schuin naar het middengedeelte toe. De schuine binnenrand kan dezelfde kleur hebben

als het passe-partout, maar kan ook verschillen: b.v. een wit passe-partout. met een zwarte binnenrand. Door het gebruik van een passe-partout wordt het knipwerk mooier en krijgt het geheel rust. Soms wordt een passe-partout gebruikt om het knipwerk van het glas af te houden. Wanneer sommige delen van het knipwerk iets naar voren komen, zo als bloemblaadjes of takjes, geeft dat een speels effect.

Het is ook mogelijk om een klein gedeelte van het knipwerk door te laten lopen op het passe-partout, op deze manier wordt het passe-partout bij het ingelijste knipwerk betrokken.

Soorten passe-partouts
Het uitgesneden gedeelte van het passe-partout is rechthoekig, vierkant, ovaal of rond. De buitenrand is vaak rechthoekig en soms vierkant, dit hangt af van de lijst die er omheen komt. Ovale en ronde lijsten zijn moeilijk in alle maten te krijgen, daarom wordt dit meestal opgelost door een rechthoekig passe-partout niet een ovale of ronde uitsnijding. Passe-partouts zijn er in vele kleuren, maar het mooiste resultaat geven de lichte kleuren, omdat donkere kleuren het geheel zwaar maken. Bij een zwart-wit knipsel kan wel een zwart passe-partout gebruikt worden.

Dubbele en driedubbele passe-partouts kunnen gebruikt worden bij gekleurd knipwerk in meer kleuren. De buitenste passe-partout moet rust geven, is breed en van een lichte kleur b.v. gebroken wit, daaronder kan een smalle passe-partout in n van de kleuren die in het knipwerk voorkomt, eventueel gevolgd door een derde. De terugkerende kleuren geven wat extra’s aan het knipwerk.

                   

knipwerk heeft een verhoogde passe-partout nodig. Daarvoor worden aan de achterzijde van het passe-partout repen foam geplakt, zodat tussen het driedimensionaal knIpwerk en het glas voldoende ruimte is om het werk goed tot zijn recht te laten komen.

Maat en plaats van het passe-partout
Bij het kiezen van een passe-partout wordt gekekeken naar de mooiste verhoudingen. De rand van een passe-partout is nooit smaller dan 3, 5 4 cm. Bij een lijstmaat van 40 bij 50 cm is de breedte 6 -7 cm, bij een lijstmaat van 60 bij 80 cm is de breedte 78 cm. De maximale maat voor een passe-partout is 80 bij 110 cm. De breedte van de rand hangt af van de maat van het passe-partout.

         

Er bestaat geen gouden regel voor de breedte, bij grote lijsten wordt vaak de onderrand iets breder gemaakt dan de bovenrand en zijranden. Een vierkante uitsnijding komt in het midden van een vierkant, of In het bovengedeelte van een rechthoekig passe-partout.

Een ovale uitsnijding komt in het midden van een rechthoekig passe-partout Een ronde uitsnijding komt in het bovengedeelte van een rechthoekig of in het midden van een vierkant passe-partout, wat een rustiger effect geeft.

Een a-symmetrische uitsnljding geeft een bepaalde- spanning aan het knipwerk. Gebruik die niet bij symmetrische knipsels.
Meerdere uitsnijdingen uit passe-partout is ook mogelijk, bijvoorbeeld bij het inlijsten van de vier jaargetijden (zie pagina 19, bovenaan)

Lijsten
Lijsten zijn er in vele breedten, kleuren en maten De breedte van de lijst moet in overeenstemming zijn met de afmetingen van het knipwerk.

Bij een gekleurd knipwerk is het mooi om de kleur in de lijst te laten terugkomen Een witte of zwarte lijst is altijd mooi bij een zwart-wit knipwerk Soms geeft een goudkleurige lijst een bijzonder effect. Een lijst van aluminium of blank hout geeft rust en is altijd te gebruiken

Glas
Bij gebruik van helder glas bij het inlijsten, komt het knipwerk mooier tot zijn recht dan bij ontspiegeld glas.

Dit artikel verscheen eerder in de Knip-Pers 1994-1.

Ik kan helemaal niet tekenen!

Door Kees de Bruïne

De keizer van China had al te lang aan moeten kijken tegen een lege plek aan de muur tegenover zijn troon. Hij zond zijn minister naar de schilder Peng om een mooi schilderij van een haan te bestellen. Hij regeerde door, en na een maand vroeg hij zijn minister of het schilderij al bezorgd kon worden. De minister kwam terug met de boodschap “nog niet”. De keizer regeerde door, met zijn blik gedurig op die lelijke plek. Na enkele maanden zond hij zijn minister opnieuw uit, en opnieuw was het antwoord: “nog niet”. De keizer regeerde door; en telkens opnieuw zond hij zijn minister naar Peng, en telkens kwam de minister terug met de boodschap: “nog niet”.

Toen, na twee jaar wachten, werd de keizer boos. Hij hield even op met regeren en ging zelf naar Peng. Hij bel de aan en de schilder deed open. Hij herkende de keizer onmiddellijk van de postzegels en diep buigend leidde hij zijn hoge gast zijn atelier binnen. De keizer ging zitten en zei meteen: “Waar is mijn haan?” Peng knikte. Hij zette een vel wit pa pier op de ezel, doopte zijn penseel in de inkt en toverde binnen een kwartier een haan op het papier, zo mooi als de keizer nog nooit gezien had. Toen de vorst van zijn ver- en bewondering bekomen was, zei hij: “Peng, dit is de mooiste haan die ik ooit ge zien heb. Maaréé n ding begrijp ik niet: twee jaar lang kreeg ik de boodschap “nog niet” – en nu maak je dit wonderschone schilderij binnen een kwartier. Hoe zit dat?”
Peng antwoordde: “Sire, wilt u eens om u heen kijken?”
Toen zag de keizer wat hij in zijn haast niet had opgemerkt: overal, op elk plekje aan de muur, tegen het plafond, op de grond, overal waren tekeningen van hanen. Om in een kwartier een haan zó mooi te kunnen schilderen, had de schilder twee jaren lang geoefend.

Wel, het verhaal loopt natuurlijk goed af. Peng werd in de adelstand verheven, hij kreeg de helft van het keizerrijk en mocht trouwen met de mooie prinses Sela. Zij stichtten de dynastie der Pengselen, waaruit vele beroemde schilders, tekenaars en ook knippers zijn voortgekomen. Een knipper of knipster geeft een demonstratie. Hij of zij knipt uit de vrije hand twee zwaantjes in het riet. “Oh!” zegt iemand bewonderend, “dat zou ik nou nooit kunnen, zo even gauw zo iets moois maken. En ik kan ook hele maal niet tekenen!”

Wat de passerende beschouwer niet beseft is dat de knipkunstenaar die zwaantjes misschien al honderd keer heeft geknipt -misschien heeft hij of zij voor de eerste keer die zwaantjes getekend, en daarna uitgeknipt om de schaar te laten wennen aan de sierlijke ronding van de zwanenhals en de buigingen van het riet. Ik ken vele beeldschone knipsels, met prachtige bloem- en bladmotieven, en daar is heel vaak ook een symboolfiguur in verwerkt: een duif, een zwaan, paard, haan en soms ook mensen. Maar dan zie ik dat die wezens vaak misvormd zijn en nauwelijks herkenbaar zijn.
Daarom een tip.

Teken een duif. Teken hem na desnoods van een foto of een goede tekening. Teken het dier tientallen keren totdat het een duif is geworden. Die tekening knip je uit.

Knip die duif tientallen malen; klein, groot of in middelmaat, maar: laat het een duif zijn! En geen rafelige kraai. Een zwaan, en geen te water geraakte kip! Een haan, geen ragebol met een snavel. Een paard, geen mismaakte pitbull. Tekenen, en dus ook knippen, is allereerst: kijken, zien. “Leer knippende zien”! hield mevrouw Kerp ons voor. Ik voeg er het tegenovergestelde aan toe: Leer ziende knippen! Gebruik je ogen, kijk naar de dieren, mensen, planten. En dan: oefenen, duizenden keren. Net als Peng.

Iedereen kan knippen

Als je nog nooit geknipt hebt en je wilt een paar tips om te beginnen, dan kan je gebruik maken van de informatievellen die je hier kunt downloaden. Wil je meer, dan i Iederen kan knippen misschien iets voor je. Dit boekje bestel je eenvoudig via de website van de Nederlandse Vereniging voor Papierknipkunst. Verder bestaan er verschillende praktische gidsen zoals Leer knippende zien van Irma Kerp-Schlesinger en Kleurrijke knipsels van Conny Lahnstein. Tweedehands exemplaren van deze boeken vind je in het boekwinkeltje van de vereniging.

oefenblad 1

Leer ziende knippen

Door Ans Miechels

Ans Miechels, winkeltje op Kreta, 30 x 20 cm

Met een variatie op de titel van het boekje van mevrouw Kerp “Leer Knippende Zien”, zou je ook kunnen zeggen: Leer ziende knippen.

Ans Miechels, raam in Lissabon, 26 x 17 cm

Nu het binnenkort weer vakantie is kan je, waar je ook bent en om je heen kijkt, veel onderwerpen zien die met papier en schaartje in een knipsel vertaald zouden kunnen worden. Door bewuster te kijken krijg je een voor het knippen geoefend oog en zie je dingen, waaraan je misschien vroeger achteloos voorbij zou zijn gegaan – met als belangrijkste feit een verruiming van je thema’s, aanvulling van onderwerpen en dergelijke. Je werk wordt daardoor persoonlijker, zonder teveel invloed van buitenaf, al gebeurt dat laatste vaak onbewust en is dat praktisch niet te vermijden. Want, laten we eerlijk zijn, op de kleine regionale knipseltentoonstellingen blijkt nogal eens dat een paar bloemetjes gauw geknipt zijn, terwijl er toch zo veel meer mogelijkheden zijn.

Ans Miechels, Hek in Forcalquier (Fr.), 40 x 22 cm

Steek een schetsboekje bij je, ook al kan je niet zo goed tekenen en gebeurt dat primitief, want al tekenend zie je meer, je vergroot de intensiteit van de waarneming.

Ans Miechels, balkon in Uzès (Fr.), 21 x 20 cm

Zelf zoek ik ij voorkeur de symmetrie, omdat die zo karakteristiek is voor de knipkunst, maar natuurlijk kan het ook anders, dat kan een keuze zijn van het moment. Maak notities, eventueel nog een foto ter ondersteuning. Het zijn dingen die van nut kunnen zijn om ‘ziende te leren knippen’.

Ans Miechels, Griekse duiventil op Tinos, 36 x 26 cm

Dit artikel is eerder gepubliceerd in Knip-Pers 1987-2

Knipcursus van Gerlof Smit

Gerlof Smit (1946 – 2014) schreef twee workshops. Een met de titel ‘Zal ik je in 15 minuten lerenpapierknippen?’, de andere met de titel Aan de Slag. Samen met een filmpje door Herman Zeilstra mochten wij deze op de website plaatsen.

Kniples met Wies Palma

Wies Palma (1934 – 2019) was een Nederlandse knipkunstenares uit Drachten. Ze heeft ruim 35 jaar enthousiast geknipt en was actief met lesgeven en publicaties over de papierknipkunst. Ze heeft veel cursussen en workshops gegeven. Voor haar was het inspireren en enthousiasmeren van anderen een belangrijk onderdeel van haar hobby. Al vanaf het begin van een cursus gaf zij aan hoe belangrijk het is om zelf je knipwerken te ontwerpen en te knippen. Het naknippen van bestaande werken beschouwde zij niet als papierknipkunst. In de Knip-Pers publiceerde Wies jarenlang artikelen over diverse kniptechnieken.

Een overzicht van haar artikelen vind je terug op de website met haar naam. Laat je inspireren door alle mogelijkheden, kleuren en ontwerptechnieken.

Knip mee met Maruscha

Maruscha Gaasenbeek schreef een groot aantal kniplessen, waarvan je hier een selectie vindt.