Door Wies Palma
In de Knip-Pers van maart 2010 waren acht ‘zomaar-tjes’ geplaatst: acht rondjes met strepen waaraan iets was veranderd, toegevoegd of weggelaten. Zonder deze veranderingen waren het saaie streeprondjes; voor mij was het een uitdaging om hier iets aan te veranderen. Zo ontstonden allerlei nieuwe mogelijkheden en deze ontdekkingen kunnen dan weer verder ontwikkeld worden of – al dan niet bewust – toegepast worden in een volgend knipsel. Een soort kettingreactie dus. Over het werken met ‘zomaar-tjes’ valt nog wel iets te vertellen maar verwacht van mij geen kant en klare methodieken. In tegendeel: het blijft een persoonlijke zoektocht met steeds maar doordenken en verder proberen. Niets waait ons zomaar aan.
De knippers onder ons die voor het vaderland wegknippen en geen zoektochten nodig hebben, moeten doorgaan zoals ze knippen. Maar er komen zoveel geluiden door van knippers die niet goed weten hoe ze verder moeten met aangeleerde vaardigheden uit de beginnerscursus. En als je daarmee vastzit, is de verleiding groot om dan maar eens iets na te knippen.
Aan de hand van enkele voorbeelden in verschillende streepvariaties volgt hieronder hoe dat proces van verder werken en ontdekken kan verlopen: je kijkt als het ware vooruit en stelt je zelf een soort opdracht. Bij de cirkels in de vorige Knip-Pers was dat simpel: verander iets aan de strepen. Voor degene die niet van strepen houdt, geldt: iedere techniek of knipvorm kun je op deze manier verder ontwikkelen. Ook vormen uit de volkskunst. De strepen zijn slechts een greep uit de vele mogelijkheden.
De Knip, 7 x 9 cm
De Knik, het eerste knipseltje, was een basisvorm met strepen van gelijke breedte. Aan die strepen is iets veranderd; er is een knik aangebracht. Hierdoor is het knipseltje ineens veel leuker: als je het aan iemand laat zien, gaan er meteen een paar vingers overheen om de knik glad te strijken. Is dit een idee voor een knipkring om eens variaties te bedenken in zo’n eenvoudig streeppatroontje? Ook al houd je niet van strepen, doe het eens. Je weet het nooit: zo ging het bij mij ook.
de Iglo, 10 x 11 cm
De Iglo ontstond na het tekenen van diverse horizontale strepen van verschillende breedtes. Welk effect zou een boogvormige streep of lijn hierin hebben? Eerst helemaal niets maar al schuivende ontstond ineens een vaag beeld van een iglo. Het was dus geen vooropgezet plan maar hij ontstond. Natuurlijk moesten daarna nog wat aanpassingen aangebracht worden, o.a. moesten de horizontale strepen meer functioneel gemaakt worden. Het klinkt heel simpel maar toch is het zo gegaan.
De Uil, 15 x 12 cm
De Uil is een nachtvogel en in het eerste uilenknipsel is het nacht rondom de uil. En laten we zeggen dat de tweede uh ‘in de olmen zit’. De uil in de nacht is eerst geknipt; Ik wilde een streperige uil in een nachtelijke omgeving. Leuk, maar welk effect zou een gestreepte achtergrond bij dezelfde uil hebben?
De Uil, 18 x 14 cm
“Niet doen” riep mijn omgeving, “veel te druk”. Dat was een uitdaging om het wél te doen. Oordeel zelf; ik heb er geen spijt van!
De paddestoel, 12 x 9 cm
Een Paddestoel vormt een heerlijk object om te knippen. Een witte paddestoel binnen een gestreepte achtergrond doet het altijd goed.
Al tekenend met horizontale strepen ont stonden enkele ombuigingen en die ombuigingen vormden als het ware de hoed van een paddestoel.
Als je zoiets hebt gevonden ga je verder, al heel gauw bedenk je dat de strepen van de steel smaller moeten om een contrast te vormen met de hoed. Zo ontwikkel je een heel andere paddestoel. Zowel de uil als de paddestoel hebben beide een streepomgeving maar ze zijn langs een verschillende weg ontstaan.
Zo’maartje, 6 x 9 cm
Het Kattenpension is ontstaan uit het ‘zomaar-tje’ hiernaast. Het verspringen van dikkere en dunnere strepen geeft een effect van een lichter en een donkerder vlak. Dan begint de zoek tocht; wat kun je hiermee?
Een huis. Of een grachtenpand met ramen. Dat zou dan een oersaai knipsel worden. Planten zouden die saaiheid niet wegwerken. Maar er moest wel iets achter de ramen (!).
Het kattenpension, 12 x 29 cm
Na veel denkwerk werden het poezen. Maar een grachtenpand vol poezen?? Dat grachtenpand moest weg en dit werd een éénlaags gebouwtje: een kattenpension! Daarna begint het bijwerken en het aanpassen. Voordat ik met deze strepen begon had ik nooit aan een kattenpension gedacht!
Tenslotte: Niet ieder knipwerk ontstaat op deze manier, maar het is wel heel leuk om zo op ontdekkingstocht te gaan; je komt vaak buiten de platgetreden paadjes.
Wat mij zelf betreft: de ene keer knip ik een paddestoel uit de hand, omdat ik hem direct nodig heb voor een kaart. Een andere keer ontstaat een paddestoel zomaar wanneer ik aan het stoelen ben met strepen (of een andere techniek of knipvorm). In het eerste geval wordt het een gelijksoortige paddestoel en in het tweede geval wordt het een ‘ontdek-paddestoel’. De laatste kost wel wat meer tijd maar geeft ook veel meer voldoening want het is dan helemaal míjn paddestoel.
Een schilder neemt vaak een schetsboekje mee als hij op stap gaat en hij maakt onder weg schetsen van dingen die hij ziet. Thuis gekomen werkt hij ze uit of bewaart ze in afwachting van inspiratie. Wat voor de schilder schetsjes zijn, zijn voor mij de ‘zomaar-tjes’. Er liggen nog verschillende op mijn plank!
Dit artikel verscheen eerder in Knip-Pers 2010-2
Knip eerst de kleinste gaten uit, daarna de grote kroon.
VLINDERS
