Heerlijk werk, kerstkaarten knippen! Dit ontwerp leent zich voor kaarsen, kerstbomen, ballen en andere kerstonderwerpen. Het werkt net andersom als anders: wat je overhoud wordt je kaart!

Neem een vel zwart papier van 14 x 10,5 cm. Maak een zigzagvouw: de hoofdvouw komt op 8,3 cm en daarna vouw je beide delen terug naar de hoofdvouw.
Zet fig. 1 over op je gevouwen papier en maak vast met nietjes in de kaarsen. Knip de hele en halve kaarsen uit. Vouw gedeeltelijk open en knip nog een halve kaars uit de hoofdvouw. Naar je zin? Dan weet je nu hoe het gaat!

de hoofdvouw is de linkerzijkant er zit een vouw midden door de middelste kaars de rechterkant is ook een vouwlijn

Je eigen ontwerp werk het uit op bovenstaande manier. Plak het resultaat met enkele tipjes lijm op stevig wit papier. Maak 2 (verkleinde) kopietjes van het geheel en plak ze rechts onder elkaar op een liggend A4 wit papier iets vrij van de kanten

Ga naar een goede kopieerwinkel. Kies 160 grams wit papier. Voeg ze in een speciale la van de kopieermachine (men is altijd bereid je te helpen!). Leg je vel met twee kopietjes op de glasplaat. Maak eerst een dunne kopie om te zien of alles er goed op staat. Oké?
Stel het aantal gewenste exemplaren in en druk op start. Als alles klaar is snijd je de vellen netjes overdwars doormidden. Vouw elke strook dubbel en je kaarten zijn klaar.

En verder… Met je eigen ontwerp kun je ook verder experimenteren, zoals hieronder te zien is met het ‘kaarsen ontwerp’.
Verklein vier kopietjes van je knipwerk. Ga nu schuiven: leg zo naast elkaar, gedeeltelijk over elkaar heen, knip er onderdelen af, neem het negatieve beeld enz. Doe dit net zolang tot je een aardig totaal plaatje hebt gekregen. Daarmee stap je naar de kopieerwinkel. Je maakt tot kaartformaat verkleinde kopietjes enzovoort, zoals eerder beschreven.
Klinkt het ingewikkeld? Het doen valt erg mee. Gewoon beginnen en stap voor stap uitvoeren. Dan wordt je er snel handig in.

Hoe groter het papier, hoe meer onderdelen er passen in de gevouwen punt. Als kerstkleedje is het een sieraad voor het raam (A). Maak een eigen vulling aan de hand van dit idee. Neem rustig de tijd en gebruik het voor je kerstkaarten.

Wat dacht je van gekleurd knipwerk? Grote rollen kaftpapier zijn in diverse effen kleuren te koop. De prachtige glans van dat papier geeft je knipsel nog iets extra’s. Kortom: mogelijkheden genoeg, echt een uitdaging om winteravonden mee te vullen.

Werkwijze:

A. Neem een vel papier van 30 x 30 cm. Vouw 3x dubbel tot een punt. Rond met potlood de bovenkant af. Doe nietjes door het uitstekende deel. Deel de punt in vieren: buitenrand 1 cm, motiefdeel 6 cm, binnenrand 1 cm, centrumdeel 6 cm. Breng je schets aan. Knip met een stevige schaar de tandjesrand. Doe nietjes door 2 laagjes en knip dat uit, herhaal het motief op de punt er onder en knip weer door 2 laagjes. Vouw alles open en druk het knipsel mooi plat.
B. Snijd uit de voorkant van dubbele kaart 13 x 13 cm een vierkant, diagonaal 9cm (= zijden 6,4 cm) op de punt. Vouw donkerblauw knippapier 8 x 8 cm drie keer dubbel. Knip of snijd de puntjes uit. Vouw open en plak achter het venster. Dek af met holografisch papier 8,5 x 8,5 cm of laat open.

Toch nog iemand vergeten een zelfgemaakte kaart te sturen? Dan is hier één idee voor een super snelle ster. Veel plezier bij het ontdekken van de variaties!

De bovenkant van de afbeelding is de open kant van het vouwsel in vieren.

Door Maruscha Gaasenbeek

Neem een ei. Maak boven en onder een gaatje en blaas het ei leeg. (Wil je meer eieren versieren koop dan een ei-uitblaas pompje. Veel gezonder!) Spoel binnen- en buitenkant van het ei na met azijnwater. Laat drogen.

Neem een velletje papier van 7,5×7,5 cm. Vouw dit dubbel. Teken de halve eivorm en de halve haas erop (afb. 1). Knip de neus uit. Knip borst en buik uit. Steek een gaatje en hol het oor uit. Knip dan de hele buitenkant van de haas uit. Vanaf de wang knip je naar het oog. Geef kleine knipjes (2 mm) onder zijn voorpoot, boven zijn achterpoot, bij de voet en onderin. (Hierdoor voegt het papier zich straks beter om de ronding van het ei.) Open je knipsel. Vind je twee kwastjes te veel? Haal er dan nu één weg. Plet je haasje in een dik boek.

Ga verder met het randje met haasjes. Pak daarvoor twee strookjes papier van 9×2 cm. Vouw in de lengte dubbel tot 9×1 cm. Teken van boven naar beneden halve haasjes, die met het oor aan elkaar zitten (afb. 2). Neem je schaar:
a. Knip aan de vouwlijn gezicht en buikje van elk haasje er uit (afb. 3, zwarte deel).
b. Knip bij de vouwlijn de stukjes papier naast het oor weg (afb. 3, gestreepte deel, vergroot detail).
c. Knip de buitenkant uit. Denk om de snorhaartjes! Open de strookjes.

Dit wordt een priegelwerkje, maar het resultaat is heel leuk. Smeer de omtrek van het ei in met behangersplaksel. Plak één randje vanaf het gat boven in het ei strak naar beneden tot midden onder (wat teveel is wegknippen). Plak het tweede randje langs de andere kant van het ei naar beneden. Laat drogen.

Pak je haas uit het dikke boek. Smeer één eihelft in met plaksel, leg je haas erop en smeer daar plaksel overheen, terwijl je hem voorzichtig vastdrukt. Bij de 2mm in-knipjes schuift het papier iets over elkaar heen en volgt zo de ronding van het ei. Maak tot slot het achterkant knipseltje: één haasje van afb. 3.
Hang het ei op d.m.v. de halve lucifer-met-draadje truc: Knoop een draad stevig vast om het midden van een halve lucifer en duw het houtje door het bovenste gat in het ei.

VLINDERS
Neem een strook wit kaartkarton van 20×5 cm.
Vouw 2x zwart en 2x wit
5×5 cm knippapier dubbel tot 5×2,5 cm.
Knip 4x verschillende halve vlinder. Laat de omtrek heel.
Vouw alles open. Plak alle omtrekken om en om onder elkaar op de strook karton.
Maak van de geknipte vlinders een collage of versier er 4 cadeaukaartjes mee,

KROON
Uit 7×8 cm zwart papier knip je de kroon uit de complete omtrek. Plak kroon en omtrek onder elkaar op een witte kaart.
Gebruik daarvoor kleine druppels behangplaksel op hoeken en punten. Druk even stevig vast met keukenpapier.

HUISJE 1.
Vouw 13×8,5 cm zwart/wit knippapier 2x dubbel tot 3¼x8,5 cm. Teken het halve huis met dakrand tegen de vouw. Knip raampjes en deurspijl uit en het halve huisje, maar laat de dakrand heel!. Vouw open en knip twee schoorstenen weg. Plak de huisjes op een dubbele witte kaart van 10,5×15 cm.

HUISJE 2.
Of vouw 13×8,5 cm 2x dubbel tot 4,3×8,5 cm en schets een heel huis.

HUISJE 3.
Je kunt de strook ook dubbelvouwen en er 1½ huis opzetten.

PADDESTOEL
Vouw 10×10 cm zwart papier 2x recht dubbel tot 5×5 cm.
Schets hoed en steel diagonaal op het vierkant. Doe nietjes door de hoed en knip alles uit.
Plak op een kaart of achter een opening van 9×9 cm in je kaart van 13×13 cm.

ZWANEN in een hart
Vouw 8×8 cm zwart papier diagonaal tot een driehoek. Schets in de bovenste helft de ronding van het halve hart en daarbinnen een groot cijfer 2 waar je een zwaan van maakt. In de onderste helft knip je golfjes vanaf links en rechts. Dit past op een kaart van 13×13 cm.

Van restjes papier knip je een héél klein plaatje. Maak daar een fraaie lijst omheen, aan de achterkant een ophangtouwtje en je knipperijtje is klaar! Hoe doe je dat?

Neem een zwart papiertje van ong. 5×7 cm. Een krantenfoto, van bijvoorbeeld een oude boerderij met bomen, prik je minstens twee meter van je af aan de muur. Knip op je gevoel het boompje, het dakje en alles wat je verder ziet na. Zo klein als je kunt! Kijk daarbij veel naar de foto en weinig naar je eigen papier. Houd het simpel. Een paar grassprietjes aan het eind voltooien het geheel.

Neem je knipsel tussen duim en wijsvinger, houd het van je af naar de foto toe en gluur door je oogharen om te zien waar er nog iets af moet. Tot slot hol je het deurtje uit. Gewoon een paar keer doen geeft een steeds leuker resultaat.
Plak met behangplaksel je knipsel op een stukje (zuurvrij) papier. Maak van strookjes mooi karton (bv. passe-partout karton), luciferhoutjes of ringetjes (voor portretjes) een lijstje. Een stukje garen, waarin je twee knoopjes legt is je ophanglus, die je met sterke lijm aan de achterkant plakt.

Natuurlijk is een boerderij slechts één idee. Wat dacht je van: eendjes in het water, een kind op een schommel, fruit op een schaal, een portret, de zee met een schip, een poes of een hond, een vaas met bloemen, een grachtenhuisje, een kinderwagen, een molen in het landschap enz. enz. Fantaseer er lustig op los! Zo ontstaat je eigen galerie.

Knipperijtjes, leuk om te maken, fijn om cadeau te geven én om te krijgen!

Vele kleintjes maken één grote.

Op de eerste lessen oefen je de kniptechniek ‘draai het papier, knip met de schaar’ door het knippen van een hartje, een vlinder en een spar. Later komen daar zwaantjes bij en letters. Je ontdekt dat er veel dingen zijn die je uit een gevouwen papiertje kunt knippen. Voor deze knipmerklap breng je alle figuren samen.

Begin met een vel zwart/wit knippapier formaat A4. Teken met passer en liniaal de cirkels en
rechthoeken op de witte kant of vergroot onderstaande tekening tot A4. De brede letters teken je eerst op transparant papier. Dat leg je omgekeerd op je witte papier en je trekt de letters over in spiegelbeeld. Vouw het knipvel om over de lijn a. met de zwarte kant naar binnen. Je ziet nu halve cirkels 1 en 2 en een halve rechthoek 3.

Nu komt het knipwerk.
Cirkel 1: Het hart zit op twee plaatsen vast, opzij en onder, aan de rand van de halve cirkel. Maak nog enkele verbindingen met de rand. Sla die punten over met knippen: het hart ‘hangt’ daarmee aan de rand.
Cirkel 2: Voor de ster is het papier nog een paar maal extra gevouwen. Gebruik ev. een los geknipte ster als mal. Let op dat de punten aan de rand vastzitten (zie blz. 41).
Rechthoek 3: Slechts één zwaan en uitgeknipte golfjes leveren het knipsel in deze rechthoek op.

Zo werk je verder door de vouwlijn b te gebruiken voor de figuren 4,5 en 6. Het leukste resultaat krijg je door je eigen figuren te knippen!

De letters zijn geknipt volgens de ‘brievenbus’ manier. Knip eerst alle rondjes uit de letters. Knip dan de zijkanten en onderkant van het langwerpige lettervak open. Knip de letters nu verder één voor één uit, maar haal niets van de onderkanten af! Zo blijven ze ‘hangen’ aan de bovenkant en lijken, na inlijsten of opplakken, op de onderkant te staan.

Voor versieren van rand en middenstuk maak je vouwen op de versierlijnen c en d. Tot slot knip je je naam of initialen en je eerste grote knipwerk is klaar.

Uniek creatief materiaal, papier! Naast knippen, scheuren, prikken, snijden, verven, opbollen, kreukelen enz. is het ook, voor het bewerkt wordt, te vouwen. Zo ontstaan er perfecte ‘dubbelgangers in spiegelbeeld’: je knipt een half huis en je krijgt, naast de vouw, de rest van het huis. Je knipt één boom en naast het gras, tegen de vouw, verschijnt de tweede boom. Die rechtopstaande vouw is slechts één manier van vouwen. Door te vouwen ontstaat symmetrie, veel gebruikt in knipwerk. Het is een goede manier om te zorgen voor rust en stabiliteit. Bekijk de volgende mogelijkheden en benut ze voor eigen ontwerpen.

1. Verticale vouw
De vouw loopt van boven naar beneden en levert knipwerk op dat rechts en links naast de vouw aan elkaar gespiegeld is. Als een geknipte eekhoorn in de rechterhelft naar rechts kijkt, kijkt hij links naar links.

2. Horizontale vouw

De vouw loopt van links naar rechts. Het resultaat wordt ook wel waterspiegeling genoemd: de herhaling van het geknipte vind je ónder jouw knipwerk, a.h.w. weerspiegeld ‘in het water’. De geknipte letter R geeft een op z’n kop staande letter onder de vouw en een geknipte zwaan weerspiegelt letterlijk in het water.

3. Verticale en horizontale vouw

De combinatie van I. en II. zorgt voor een dubbeleffect: het geknipte zie je 2x recht en 2x ondersteboven terug. Voor een goed resultaat dient het papier niet dik te zijn. Ook moeten de lagen stevig met nietjes vast gemaakt worden. Als alternatief kan het motief eerst uit twee lagen worden geknipt en vervolgens hetzelfde motief aan de andere kant  weer uit twee lagen.

4. Harmonicavouw

Deze evenwijdige herhalingsvouw ontstaat door het papier eerst steeds opnieuw in dezelfde richting dubbel te vouwen. Vervolgens gaat het vel open en worden de vouwen om en om gelegd, dal en bergvouw, als bij een muizentrapje. Dit levert de regelmatige harmonicavouw op: alle strookjes zijn even breed. Beiden kunnen zowel verticaal als horizontaal worden toegepast. Ook hier geldt: dun papier en stevig verankeren zorgen voor het mooiste knipwerk. Een knipsel maken uit een onregelmatig gevouwen vel papier vraagt enige oefening en geeft verrassend resultaat.

5. Diagonale vouw

Een vierkant vel papier diagonaal 2x dubbel gevouwen geeft een driehoek. Nogmaals dubbelgevouwen, ontstaat een puntzak. Na afronden van de bovenkant ontstaat het achtste deel van een cirkel. Het hieruit geknipte motief, met verbindingen naar links en rechts, wordt na openvouwen achtmaal zichtbaar.

6. Schuine vouw

Meerdere vouwen, die niet evenwijdig aan elkaar lopen, delen het te knippen papier op in verschillend gevormde vlakken. Kan verticaal en horizontaal worden gebruikt. Het levert fascinerende effecten, een studie waard!

Dit knipbeertje kun je aankleden met een ijsmuts tegen de kou; speciaal voor kerst krijgt hij een feeststrik om.

Werkwijze:
Neem het model van de halve beer over of maak een kopietje. Vouw een velletje wit papier van 10 x 7 cm dubbel tot 10 x 3,5 cm. Leg de halve beer met de stippellijn tegen de vouw en maak vast met nietjes in de omtrek zoals op de tekening. Knip vanuit de vouw: hartje, mond, neus enz. Steek een gaatje voor oog, strikdelen, pootrand en voet. Knip tot slot de buitenkant uit.

Heel mooi wordt het beertje als je hem haartjes geeft. Maak daarvoor langs wang, voorpoot en achterpoot allemaal kleine knipjes, recht en schuin.

NB Vind je dit beertje te klein? In Word of Paint kun je hem tot BEER laten groeien. Maak verschillende maten en je knipt een hele berenfamilie. Behalve verschillende strikken en mutsen kun je ook knopen knippen, oogjes dicht doen en wimpertjes knippen, een dikke sjaal omslaan, voorpoot uitsteken en twee beren aan elkaar knippen, een grote cirkel tekenen en beren met honingpotten op de rand zetten enz. enz. Heel lief: twee beren knippen uit zilver of goud papier en dan ruggelings tegen elkaar geplakt met een haakje door z’n muts in de kerstboom hangen. Een ‘berengoeie’ kerst gewenst!